Expats en vaststellingsovereenkomst: let op de 30 procent regeling

3 minuten mr. Jeroen Kaspers kantoor 18 maart 2025 2025

Als expat in Nederland kunt u onverwacht te maken krijgen met het aanbod van een vaststellingsovereenkomst (VSO) om uw dienstverband te beëindigen. Dit is een juridische overeenkomst waarmee werkgever en werknemer in onderling overleg uit elkaar gaan. Zo’n situatie kan voor u als buitenlandse werknemer extra ingewikkeld zijn. U moet rekening houden met specifieke juridische valkuilen waarvan u mogelijk het bestaan niet kent. Denk bijvoorbeeld aan de gevolgen van de 30%-regeling bij ontslag en aan uw verblijfsstatus. In deze column belichten we de belangrijkste aandachtspunten voor expats bij een VSO en waarom deskundig juridisch advies onmisbaar is.

Let op: het maakt niet uit waar u feitelijk werkt of waarheen u bent uitgezonden. Ook de taal van de vaststellingsovereenkomst – in het Engels 'Settlement Agreement' of in het Duits 'Aufhebungsvertrag' – maakt niet veel uit. Zolang het Nederlandse recht van toepassing is, kunnen wij u bijstaan en onderhandelen. Bovendien is het in veel gevallen zo dat de werkgever uw juridische kosten geheel vergoedt, waardoor u vaak kosteloos een deskundige check kunt laten uitvoeren.

Gevolgen van ontslag voor de 30%-regeling

Een van de eerste zaken waar u als expat op moet letten, is de 30%-regeling. Deze fiscale regeling biedt veel buitenlandse werknemers in Nederland een aanzienlijk belastingvoordeel: 30% van het salaris kan onbelast worden uitgekeerd. Maar wat gebeurt er met deze regeling bij ontslag? Kort gezegd eindigt de 30%-regeling zodra uw dienstverband eindigt. In de praktijk betekent dit meestal dat de regeling stopt per het einde van de loonbetalingsperiode volgend op uw laatste werkdag. Bijvoorbeeld, als uw laatste werkdag op 15 februari valt en uw werkgever per maand uitbetaalt, mag de werkgever de 30%-regeling toepassen tot en met het einde van die maand (of soms tot het einde van de volgende maand).

Belangrijk is dat u beseft dat op een eventuele ontslagvergoeding de 30%-regeling niet kan worden toegepast. Zo’n vergoeding (of gouden handdruk) wordt door de Belastingdienst gezien als loon uit een vroegere dienstbetrekking en valt buiten het bereik van de 30%-regeling. Dit betekent dat over uw ontslagvergoeding volledig belasting moet worden betaald, wat het netto-bedrag aanzienlijk kan drukken. Zorg er daarom voor dat bij het opstellen van de VSO duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen vergoedingen voor de gewerkte periode (bijvoorbeeld openstaand vakantiegeld of bonussen) en de daadwerkelijke ontslagvergoeding. Alleen over de eerstgenoemde categorieën mag de 30%-regeling worden toegepast.

Tot slot moet u rekening houden met de toekomst. Bent u van plan in Nederland te blijven werken, dan kunt u de 30%-regeling bij een volgende werkgever wellicht voortzetten, maar alleen als u binnen drie maanden na het eindigen van uw oude dienstverband een nieuwe baan vindt die eveneens onder de 30%-regeling valt. Die drie maanden zijn een harde termijn. Vindt u pas na drie maanden een nieuwe baan, dan vervalt het recht op de 30%-regeling en zult u dit belastingvoordeel missen. Het financiële gevolg hiervan kan fors zijn, dus neem dit mee in uw planning bij een aankomend ontslag.

Verblijfsvergunning en werkstatus

Voor veel expats hangt aan het verlies van de baan nog een ander risico: het recht om in Nederland te blijven. Als uw verblijfsvergunning is gekoppeld aan uw baan (bijvoorbeeld als kennismigrant of via een werkgever-gebonden visum), dan kan een ontslag betekenen dat uw verblijfsvergunning vervalt of binnenkort afloopt. In zo’n geval heeft u meestal slechts een beperkte periode (vaak enkele maanden) om een nieuwe baan te vinden die voldoet aan de vereisten van uw visum. Lukt dat niet tijdig, dan kan het zijn dat u Nederland moet verlaten, ongeacht het feit dat u wellicht recht heeft op een WW-uitkering .

Het is daarom essentieel om bij het onderhandelen over een vaststellingsovereenkomst stil te staan bij de opzegtermijn en einddatum van het dienstverband. Soms is het mogelijk om een iets latere einddatum af te spreken of een langere opzegtermijn in acht te nemen, zodat u meer tijd heeft om een nieuwe werkgever te vinden of zaken rondom vertrek uit Nederland te regelen. Hoewel immigratierecht een apart specialisme is, kunnen ervaren arbeidsjuristen wel signaleren wanneer dit punt aandacht behoeft en u tijdig doorverwijzen of adviseren over de gevolgen voor uw verblijfsstatus.

Wanneer u twijfelt over uw rechten of mogelijkheden, is tijdig advies essentieel. Neem bij vragen gerust contact op met Wolderwijd Juristen via 036 522 7007 of per e-mail via kaspers@wolderwijd-juristen.nl voor een persoonlijk advies.

Recht op WW-uitkering veiligstellen

Een andere valkuil is de WW-uitkering (werkloosheidsuitkering). Veel expats zijn niet op de hoogte van hun rechten op een Nederlandse WW-uitkering na ontslag. Het goede nieuws is dat u als expat in Nederland onder bepaalde voorwaarden recht kunt hebben op een WW-uitkering, mits u voldoende lang in Nederland heeft gewerkt en er geen sprake is van verwijtbaar ontslag. Een vaststellingsovereenkomst kan uw recht op WW veiligstellen, maar dan moet deze zorgvuldig worden opgesteld.

Let op dat in de VSO expliciet wordt vermeld dat het initiatief voor de beëindiging bij de werkgever ligt en dat er geen sprake is van ontslag op staande voet of andere verwijtbare redenen. Ook dient de wettelijke of contractuele opzegtermijn in acht te worden genomen bij het bepalen van de einddatum van het dienstverband. Wordt de arbeidsovereenkomst namelijk eerder beëindigd dan de geldende opzegtermijn, dan kan het UWV een fictieve opzegtermijn hanteren. Dit betekent dat uw WW-uitkering pas later ingaat, waardoor u tijdelijk zonder inkomen zit als dat niet is gecompenseerd.

Daarnaast is het goed om te weten dat de 30%-vergoeding niet meetelt als loon voor de werknemersverzekeringen (zoals de WW). Hierdoor kan uw WW-uitkering lager uitvallen dan u op basis van uw volledige bruto salaris zou verwachten. Ook dit aspect kunt u laten doorrekenen door een juridisch adviseur , zodat u niet voor verrassingen komt te staan.

Ontslagvergoeding en overige arbeidsvoorwaarden

Bij een vaststellingsovereenkomst hoort vrijwel altijd een financiële tegemoetkoming. Volgens het Nederlandse arbeidsrecht heeft iedere werknemer bij ontslag op initiatief van de werkgever recht op de transitievergoeding (een wettelijke minimale ontslagvergoeding). Expats zijn hierin geen uitzondering. Controleer of de aangeboden ontslagvergoeding ten minste gelijk is aan de wettelijke transitievergoeding en onderzoek – afhankelijk van uw positie en de omstandigheden – of er ruimte is om meer te onderhandelen. In sommige gevallen wordt aan expats een extra compensatie geboden, bijvoorbeeld vanwege verhuis- of relocatiekosten, of ter compensatie van het verlies van de 30%-regeling.

Naast de vergoeding zijn er nog andere voorwaarden om op te letten in de VSO. Controleer bijvoorbeeld of er een concurrentiebeding of relatiebeding van toepassing is en wat daarmee gebeurt bij beëindiging. Idealiter wordt in de vaststellingsovereenkomst vastgelegd dat zulke beperkende bedingen komen te vervallen of worden versoepeld, zodat u vrij bent om een nieuwe baan te accepteren (zeker relevant als u in Nederland wilt blijven werken). Ook afspraken over een positief of neutraal getuigschrift of referentie, terugbetaling van eventuele bonussen of verhuiskosten, en geheimhoudingsclausules verdienen aandacht. Deze punten kunnen voor expats net zo relevant zijn als voor Nederlandse werknemers, maar door de internationale context (bijvoorbeeld bij terugkeer naar het buitenland) kunnen de gevolgen anders uitpakken.

Juridisch advies voor expats in Nederland

Gezien de bovengenoemde valkuilen is duidelijk dat een vaststellingsovereenkomst voor een expat zeer zorgvuldig beoordeeld moet worden. Het is raadzaam om een gespecialiseerde jurist te betrekken voordat u uw handtekening zet. Een expert op het gebied van arbeidsrecht voor expats kan u helpen de clausules te begrijpen, uw rechten te beschermen en indien nodig te onderhandelen over betere voorwaarden. Wolderwijd Juristen is zo’n expertisepartner, gespecialiseerd in arbeidsrecht voor expats. Wij hebben ruime ervaring met het begeleiden van expats in Nederland bij ontslagsituaties en kennen de ins en outs van het Nederlands arbeidsrecht én de aandachtspunten die specifiek voor buitenlandse werknemers gelden.

Belangrijke beslissing te nemen? Neem geen risico en laat u vooraf adviseren. Een uur advies kan het verschil betekenen tussen een voordelige regeling of jarenlang spijt van gemiste kansen. Onze arbeidsjuristen controleren bijvoorbeeld of de VSO expat-proof is en wijzen u op zaken als de 30%-regeling, uw WW-rechten en overige arbeidsrechtelijke aanspraken.

Heeft u een VSO ontvangen of verwacht u deze binnenkort? Neem dan vandaag nog contact op met Wolderwijd Juristen voor een vrijblijvend en professioneel adviesgesprek. Wij staan voor u klaar om uw vragen te beantwoorden en uw positie te versterken. Bel 036 522 7007 of mail naar kaspers@wolderwijd-juristen.nl en laat onze expertise voor u werken.